જ્યારે આદિ શંકરાચાર્ય પ્રથમ પુરી ધામમાં જગન્નાથ (શ્રી કૃષ્ણ)ના દર્શન માટે પહોંચ્યા, ત્યારે ભગવાનને જોઈને તેમણે જગન્નાથની સ્તુતિ કરવા માટે એક અષ્ટક બનાવ્યું એટલે કે 8 પંક્તિનું સ્તોત્રની રચના કરી. આ જગન્નાથ સ્વામીનું સૌથી લોકપ્રિય સ્તોત્ર છે. જ્યારે તેઓ જગન્નાથના દર્શન કરવા આવ્યા હતા ત્યારે ચૈતન્ય મહાપ્રભુએ આ ગીત ગાયું હતું.આ એક પવિત્ર અને શક્તિશાળી અષ્ટક છે, જેના માત્ર પાઠ કરવાથી જગન્નાથ સ્વામી પ્રસન્ન થાય છે, માણસનો આત્મા પાપોમાંથી મુક્ત થઈને પવિત્ર બને છે. આ અષ્ટકમનો પાઠ કરવાથી આત્મા શુદ્ધ બને છે અને અંતે વિષ્ણુ લોકની પ્રાપ્તિ થાય છે. દરેક વૈષ્ણવને મોક્ષ આપતું આ સ્તોત્ર ભગવાન જગન્નાથજીને ખૂબ પ્રિય છે.
कदाचित् कालिन्दी तट विपिन सङ्गीत तरलो
मुदाभीरी नारी वदन कमला स्वाद मधुपः
रमा शम्भु ब्रह्मामरपति गणेशार्चित पदो
जगन्नाथः स्वामी नयन पथ गामी भवतु मे ॥१॥
હે પ્રભુ ! કદાચ જ્યારે તમે ખૂબ આનંદિત હો, ત્યારે કાલિંદીના કિનારે મધુર વેણુના નાદથી દરેકનું મન તમારી તરફ આકર્ષિત કરો છો, બધા ગોપબાળો અને ગોપિઓ તમારા તરફ એવી રીતે આકર્ષિત થાય છે જેમ ભમરો કમળના પુષ્પના અમૃતથી મોહિત થાય છે. તમારું કમળ સમાન ચરણો, જે લક્ષ્મીજી, બ્રહ્મા, શિવ, ગણપતિ અને દેવરાજ ઇન્દ્ર દ્વારા સેવિત છે એવા હે જગન્નાથ મહાપ્રભુ મારા માર્ગદર્શક બનો, મને શુભ દૃષ્ટિ આપો.
भुजे सव्ये वेणुं शिरसि शिखिपिच्छं कटितटे
दुकूलं नेत्रान्ते सहचर-कटाक्षं विदधते ।
सदा श्रीमद्-वृन्दावन-वसति-लीला-परिचयो
जगन्नाथः स्वामी नयन-पथ-गामी भवतु मे ॥२॥
તમારા ડાબા હાથમાં બાંસુરી છે, અને તમારા મસ્તક પર મોરપીંછ છે અને તમારી કમરે પીળું વસ્ત્ર બાંધેલું છે, તમે તમારા પ્રેમાળ ભક્તોને ત્રાંસી આંખે જોઈને આનંદ આપો છો, અને આપે છે વૃંદાવનમાં જે જે લીલાઓ કરી છે તેમનું અમને સ્મરણ કરાવી રહ્યા છો અમે તેમને યાદ કરીને તમે પણ તે લીલનો આનંદ લઈ રહ્યા છો. એવા હે જગન્નાથ સ્વામી મારા માર્ગદર્શક બને અને મને શુભ દ્રષ્ટિ આપે.
महाम्भोधेस्तीरे कनक रुचिरे नील शिखरे
वसन् प्रासादान्तः सहज बलभद्रेण बलिना ।
सुभद्रा मध्यस्थः सकलसुर सेवावसरदो
जगन्नाथः स्वामी नयन-पथ-गामी भवतु मे ॥३॥
હે મધુસૂદન! વિશાળ મહાસાગરના કિનારે, સુંદર નીલાંચલ પર્વતના શિખરોથી ઘેરાયેલા, સુંદર સુવર્ણ આભા શ્રી પુરી ધામમાં, તમારા પરાક્રમી ભાઈ બલભદ્રજી અને બહેન સુભદ્રાજી સાથે તમે તેઓ બંનેની વચ્ચે રહીને, તમામ દિવ્ય આત્માઓ, ભક્તો અને સંતો પર આપ હંમેશા આપની કૃપયા દ્રષ્ટિનું રસપાન કરાવો છો. હે જગન્નાથ સ્વામી મારા માર્ગદર્શક છે અને મને સારી દ્રષ્ટિથી આશીર્વાદ આપે છે.
कृपा पारावारः सजल जलद श्रेणिरुचिरो
रमा वाणी रामः स्फुरद् अमल पङ्केरुहमुखः ।
सुरेन्द्रैर् आराध्यः श्रुतिगण शिखा गीत चरितो
जगन्नाथः स्वामी नयन पथ गामी भवतु मे ॥४॥
હે જગન્નાથ સ્વામી આપ દયા અને કૃપાના અનહદ સાગર છે,આપનું સ્વરૂપ પાણીથી ભરેલા આકાશમાં કાળા વાદળો જેવું છે, એટલે કે જેવી રીતે વાદળો પાણીની વૃષ્ટિ કરે છે તેવી રીતે આપ આપના ભક્તો પર કૃપયા દ્રષ્ટિ વરસવો છો. તમે શ્રી લક્ષ્મી અને સરસ્વતીના ભંડાર છો, એટલે કે આપની કૃપાથી લક્ષ્મી અને સરસ્વતીજીને પણ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. તમારો ચહેરો સંપૂર્ણ ખીલેલા કમળના ફૂલ જેવો છે, જેના પર કોઈ ડાઘ નથી.એટલે કે, સંપૂર્ણ ખીલેલી પુંડરીકા જેવું કમળનું મુખ છે, તમે દેવતાઓ અને ઋષિઓ દ્વારા પૂજવામાં આવે છે, અને ઉપનિષદો પણ તમારા ગુણોનું વર્ણન કરે છે, હે જગન્નાથ સ્વામી મારા માર્ગદર્શક બને અને મને શુભ દ્રષ્ટિ આપે.
रथारूढो गच्छन् पथि मिलित भूदेव पटलैः
स्तुति प्रादुर्भावम् प्रतिपदमुपाकर्ण्य सदयः ।
दया सिन्धुर्बन्धुः सकल जगतां सिन्धु सुतया
जगन्नाथः स्वामी नयन पथ गामी भवतु मे ॥५॥
હે આનંદરૂપ ! જ્યારે તમે રથયાત્રા દરમિયાન રથમાં બિરાજમાન હોવ છો, તમે તમારા ભક્તોની વચ્ચે હાજર હોવ છો, ત્યારે ઘણા બ્રાહ્મણો, સંતો, સાધુઓ અને ભક્તો તમારી સ્તુતિનો પાઠ કરે છે અનેતે મંત્રો-સ્તુતિ સાંભળી પ્રસન્ન એવા આપ આપના પ્રેમીઓ તરફ ખૂબ પ્રેમથી જુઑ છે. એટલે કે, તમે પ્રેમની વર્ષા કરે છે. એવા હે જગન્નાથ સ્વામી લક્ષ્મીજી સાથે, જે સમુદ્ર મંથનમાંથી જન્મેલા સમુદ્રની પુત્રી છે, મારા માર્ગદર્શક બનો અને મને શુભ દર્શન આપો.
परंब्रह्मापीड़ः कुवलय-दलोत्फुल्ल-नयनो
निवासी नीलाद्रौ निहित-चरणोऽनन्त-शिरसि ।
रसानन्दी राधा-सरस-वपुरालिङ्गन-सुखो
जगन्नाथः स्वामी नयन-पथगामी भवतु मे ॥६॥
હે જગન્નાથ સ્વામી, તમે બ્રહ્માના મસ્તકના મુગટ રત્ન છો, અને તમારી આંખો કમલની સંપૂર્ણ ખીલેલી પાંખડીઓ સમાન તેજસ્વી છે, તમે નીલાંચલ પર્વત પર રહો છો, તમારા કમળના ચરણ અનંત દેવ એટલે કે શેષનાગજીના મસ્તક પર બિરાજમાન છે, તમે મધુર પ્રેમ રસનું પાન કરાવનાર છો. જેજેવી રીતે તમે શ્રી રાધાજી ને આલિંગન આપો છો,જેમ કમળ સરોવર માં આનંદ માણે છે,તે જ રીતે શ્રીજી નું હ્રદય તમારો આનંદ વધારવા માટેનું સરોવર છે,તે જ રીતે જગન્નાથ સ્વામી મારા માર્ગદર્શક અને શુભ દ્રષ્ટિના દાતા છે.
न वै याचे राज्यं न च कनक माणिक्य विभवं
न याचेऽहं रम्यां सकल जन काम्यां वरवधूम् ।
सदा काले काले प्रमथ पतिना गीतचरितो
जगन्नाथः स्वामी नयन पथ गामी भवतु मे ॥७॥
ઓ મધુસૂદન ! હું રાજ્યની ઈચ્છા નથી રાખતો, ન તો હું સોનું, ઝવેરાત, કનક, માણેક અને વૈભવની ઈચ્છા રાખું છું, ન તો હું લક્ષ્મીજી જેવી સુંદર પત્નીની ઈચ્છા માટે પ્રાર્થના કરી રહ્યો છું, મારે ફક્ત પ્રથમ પતિ જોઈએ છે. (ભગવાન શિવ) જેમના ગુણો દરેક સમયે સાંભળવામાં આવે છે, જગન્નાથ સ્વામી મારા માર્ગદર્શક અને શુભ દૃષ્ટિના કર્તા બને છે.
हर त्वं संसारं द्रुततरम् असारं सुरपते
हर त्वं पापानां विततिम् अपरां यादवपते ।
अहो दीनेऽनाथे निहित चरणो निश्चितमिदं
जगन्नाथः स्वामी नयन पथ गामी भवतु मे ॥८॥
હે દેવોના ભગવાન, તમારી દુનિયાની દુષ્ટ માયા છો, જે ભૌતિક સુખો અને સ્વાર્થની પ્રાપ્તિ માટે મને તમારી તરફ ખેંચી રહી છે, એટલે કે, મને તે માયા જાત તરફ વાસના કરાવે છે, તેમનાથી મારી રક્ષા કરો, હે યદુપતિ! તમે મને મારા પાપોના ઊંડા અને વિશાળ સમુદ્રમાંથી પસાર કરો છો, જેનો કોઈ કિનારો નથી,તમે જ દુખિયાઓના દુઃખનો સહારો છે, જેણે પોતાને તમારા કમળરૂપી ચરણોમાં સમર્પિત કર્યા છે, જે આ સંસારમાં ભટકી ગયો છે, જેનું આ સંસાર સાગરમાં કોઈ સ્થાન નથી, તેને તું જ અપનાવી શકે છે, એવા જગન્નાથ ભગવાન મને આપનાર છે. શુભ દૃષ્ટિ.
0 Comments